Coping Mechanismen

Coping mechanisme (In dit geval hebben wij het over overlevingsmechanisme) is een manier die je jezelf hebt aangeleerd om om te gaan met een situatie die (te) moeilijk is.

Maar wanneer is een situatie dan (te) moeilijk?
Wanneer leer je dan om iets in te zetten om er mee om te gaan?
Wat kun je dan inzetten? 
Wat is een overlevingsmechanisme?

Een overlevingsmechanisme hoeft niet ontwikkeld te worden tijdens je jeugd. 
Dat kan eigenlijk op ieder moment in je leven. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een groot onverwerkt verlies. 

Coping mechanismen hoeven niet negatieve aanpassingen te zijn, maar kunnen ook positief zijn. Waar je dan aan moet denken? Lees dan verder!

Coping Mechanismes
Coping mechanisme jeugd

Coping in je jeugd

Een coping- of overlevingsmechanisme die in je jeugd wordt ontwikkeld is vaak, net als voor volwassenen, een manier om met je emoties om te gaan. Als je klein bent is het echt een vorm van overleven op een onbewust niveau, een overlevingsmechanisme die je niet jezelf bewust aanleert.

Als je als kind niet leert om met je emoties om te gaan of je leert dat het hebben van emoties gevaarlijk is, bijvoorbeeld; omdat daar thuis niet goed op gereageerd werd, dan ontwikkel je zelf een manier om daar mee om te gaan.

Coping als volwassene

Als volwassene kun je ook een coping mechanisme ontwikkelen. Als dit op latere leeftijd ontwikkelt dan komt dit vaak voort uit een heftige gebeurtenis die emotioneel niet goed te verwerken blijkt. Denk daarbij aan een ondraaglijk verlies, een ernstige ziekte, etc. Het is een manier waarop je met moeilijke gevoelens om leert gaan. Een coping, een manier. Je hebt als volwassene een keuze. Als kind is het echt om te overleven, maar als volwassene kun je een andere manier kiezen. (Klinkt makkelijker dan het is natuurlijk! Verander je gedrag maar eens…)

Stel je verliest je kind (vaak je ergste nachtmerrie als ouder) en je krijgt het niet voor elkaar goed om te gaan met dit verlies dan is het niet gek dat je een alternatief verzint om de pijn te verzachten. Het kan zijn dat je minder pijn voelt door elke dag alcohol te gaan drinken of drugs te gebruiken, maar denk ook aan keihard gaan werken, fanatiek gaan sporten of veel lekkere dingen eten. Het kunnen allemaal manieren zijn om minder pijn te voelen. En neem dat maar eens iemand kwalijk!

Coping mechanisme

Voorbeelden

Coping mechanismen komen in vele vormen. Het ene mechanisme is wat minder slecht voor je dan de andere. Uiteindelijk ontstaat het mechanisme met het doel om jezelf minder slecht te voelen. 

  • Verdoving, denk daarbij aan veel alcohol drinken, roken, drugs, medicijnen gebruiken. Vergeet ook niet dat veel werken of veel sporten hier ook onder valt!
  • Vermijding, je vermijdt de situatie of zelfs de gedachte er aan al. In alles zoek je afleiding. Zo kun je bijvoorbeeld blijven scrollen op je telefoon of bingewatchen.
  • Piekeren, je blijft nadenken over een situatie of situaties en ziet daarbij vooral de negatieve kanten. Je onderneemt geen daadwerkelijke actie.
  • Schuld buiten jezelf zoeken, je geeft de schuld aan andere mensen, je omgeving, de tijd, de cultuur, etc. Zolang je zelf er maar geen aandeel in hebt.
  • Jezelf de schuld geven, je doet het zelf allemaal verkeerd en had het beter moeten weten! Dit voorbeeld is een beetje dubbel, want meestal gaat dit gepaard met een van de vormen hierboven. Het kan echter zijn dat je blijft hangen in een schuldgevoel en jezelf blijft pijnigen met de gedachte dat je het niet goed doet. 
  • Prestatiedrang, je gaat overdreven hard werken om de allerbeste te worden. Het is eigenlijk nooit goed genoeg. 
  • Pleasen, je probeert het anderen continu naar de zin te maken. Je schuift daarbij je eigen wensen en behoeften aan de kant, in de hoop dat je wordt gewaardeerd voor je inzet om de ander zoveel te geven.
  • Dissocieren, je bent afwezig, niet meer in je lijf, je raakt ‘los’ van jezelf. Misschien heb je het gevoel uit verschillende personen te bestaan of dat je wordt overgenomen. 

Andere Manieren

Uiteraard zijn er ook andere manieren om te kunnen omgaan met heftige gebeurtenissen. Je kunt ook een coping mechanisme ontwikkelen omdat je niet weet hoe je een situatie moet aanpakken. Denk daarbij aan altijd een probleem willen oplossen of juist altijd afwachten. Het zijn kleinere vormen van aanpassen. 

Scroll naar boven