Racisme
Racisme. Ik hoor je al denken; wat doet dat hier? Wat heeft dat te maken met trauma? Waarom moeten we het over racisme hebben? Dan wil ik je vragen in de spiegel te kijken; ben jij een wit persoon? Lees dan vooral verder.
Racisme is misschien wel geïnstitutionaliseerd trauma. Het is generationeel trauma. White privilege is trauma.
Het zijn nogal statements zul je misschien denken, maar ik zal toelichten waarom racisme trauma is. Hoe we dit kunnen ‘genezen’ is een ander verhaal, maar ik zal wat opties geven die kunnen bijdragen.
Discriminatie
Discriminatie op het gebied van ras; Racisme zit diep geworteld in de wereld. Niet de maatschappij, maar de hele wereld. De witte mens, (met name) de witte man domineert. Racisme is een vorm van onderdrukking. Dat zal misschien ongemakkelijk voelen als je dit leest. Als witte mensen dragen we bewust en onbewust racisme in ons. Het zit in onze wereld verweven, of we dit nu willen of niet.
Mensen van kleur, zwart en bruin, hebben een verhoogde kans op gezondheidsproblemen doordat zij worden blootgesteld aan racisme (en daarmee onderdrukking) wat veel trauma met zich meebrengt. Niet alleen het gegeven dat je als ‘minder’ wordt bestempeld, maar ook zo zult worden behandeld, telt hierin!
Het is ook trauma dat collectief is, want het gaat om een hele grote groep mensen met de niet-witte huidskleur.
Het is trauma dat generationeel is, doorgegeven van ouders op kind.
Het is trauma dat persoonlijk is, omdat je er misschien dagelijks last van hebt of het speelt altijd een rol in je leven.
Daarom is racisme een belangrijk onderdeel op Traumalichaam.
Uit onderzoek in de Verenigde Staten is gebleken dat zwarte volwassen mensen vaker als gewelddadig worden bestempeld. Uit dit onderzoek kwam ook naar voren dat zwarte kinderen eerder als lui werden gezien. Het gaat hierbij dus om stereotypering. Een vicieuze cirkel, want het is een verhaal van het kip en het ei.
Het discrimineren zit hem vaak juist ook in de kleine dingen. Het zijn de opmerkingen, de
werkopdrachten, tone of voice, het falen van erkenning in vergaderingen of sociale bijeenkomsten, etc. Het zijn duidelijke, subtiele indicatoren van een gebrek aan respect. Vaak diepgeworteld in onze cultuur.
En mocht je nu denken; ja dat is de Verenigde Staten, wij leven in Nederland, in Europa. Daar geldt dit niet. Nou dan wil ik je graag uitnodigen om bij jezelf na te gaan of er toch ook voor jou niet een kern van waarheid in zit? En denk bijvoorbeeld ook even aan ons VOC verleden. Maar denk ook aan de schoolboeken die je hebt gehad, de voorbeelden die er worden gegeven.
White Privilege
White privilege ofwel wit privilege wil zeggen dat je een voorsprong hebt in de maatschappij op mensen van kleur. Puur door je witte huidskleur. Je bent misschien geneigd te denken dat alles wat je hebt bereikt te danken is aan je harde werken. Bedenk dan wel dat je al 10-0 voorstond bij je geboorte. Dat zegt niets over je harde werken of over wie jij bent als persoon, maar dat zegt alles over de wereld waar je in terecht bent gekomen. Die wereld denkt dat witte mensen de baas zijn, de wereld hebben uitgevonden, beter zijn dan mensen van kleur.
Het voordeel hebben van wit zijn, is voor veel witte mensen moeilijk te accepteren. Dat komt omdat witte mensen vaak de neiging hebben het persoonlijk op te vatten. ‘Zo ben ik niet’. Dat komt ook omdat witte mensen geleerd hebben (van generatie op generatie) dat witte mensen de baas zijn, beter zijn, alles bepalen. Er is een shift in dit denken (in deze overtuiging) nodig om te begrijpen waar dit vandaan komt en dat dit niet terecht is.
Peter Schwartz, die Internal Family Systems ontwikkelde, gaat ook in op dit aspect. De witte mensen die hard werken tegen racisme, hebben ook een imprint met racisme in zich.
Hoe ga je hier mee om als je daar als wit persoon zelf van walgt? Dat blijkt dat je een deel hebt dat racistisch is en je dat zelf veroordeelt?
Bijdrage
Wil jij bijdrage aan het elimineren van (de wortels) van racisme? Natuurlijk zul je wellicht denken.
Fijn; dat is een goed uitgangspunt. Maar; hoe dan?
‘Be an ally’; wees een bondgenoot.
- Benoem racisme als je het hoort. Kom in actie!
- Maak racisme bespreekbaar.
- Onderwijs jezelf en committeer jezelf aan een leven lang blijven leren. We zijn nooit klaar. Er is dus ook geen eind, geen finish.
Bijdrage als therapeut of coach
Een bijdrage leveren als therapeut of coach is ook belangrijk. Bedank goed wie jij bent als coach en hoe jij tegen racisme aankijkt, maar ook hoe jij tegen mensen van kleur aan kijkt. Ga kritisch kijken naar je gedachtes en vooroordelen die je hebt.
Hieronder vind je een aantal tips om te beginnen:
- Benoem het! Hebben jullie niet dezelfde huidskleur, dan is het belangrijk om te noemen dat er een bias is. Dat er (onbedoeld) (voor)oordelen zijn over elkaar.
- Accepteer dat je als wit persoon niet weet hoe het is om iemand van kleur te zijn. Stel je daarom nederig op.
- Wees kritisch naar jezelf en tegelijk flexibel en moedig genoeg om te kunnen zeggen dat je iets niet weet.
- Werk samen. Als therapeut heb je veel kennis van theorie en als client heb je veel kennis van je eigen leven, je persoonlijke geschiedenis. Daarin kun je van elkaar leren.
PS De schrijfster van dit stuk is wit en heeft geen idee hoe het is om een vrouw van kleur te zijn. Als jij van kleur bent en je heb aanvullingen, aanpassingen, ideeën; laat het alsjeblieft weten. Alleen samen komen we verder om dit moeilijke onderwerp aan te pakken.